PFAS onderzoek
Waarom zijn PFAS een probleem
PFAS is een verzamelnaam voor een grote groep van organische verbindingen met fluoratomen gebonden aan een koolstofketen. Ze zijn gemaakt door de mens en komen niet van nature voor in het milieu. De meest bekende PFAS zijn perfluoroctaansulfonaat (PFOS) en perfluoroctaanzuur (PFOA).
De verspreiding van PFAS naar het milieu gebeurt vooral door industriële productie (vb. 3M in Zwijndrecht), toepassing in de industrie, brandweeroefenterreinen en bestrijding van grote branden en afvalverwerking van PFAS-houdende materialen.
PFAS Vervuiling: Een Groeiend Probleem
PFAS breken niet of nauwelijks af in het milieu en vervuilen de bodem, de lucht, het grondwater en het oppervlaktewater.
Door bodem-, lucht- en watervervuiling kunnen PFAS in voedingsgewassen, dierlijke voedingsproducten en drinkwater terechtkomen.
De blootstelling van mensen gebeurt voornamelijk via vervuild voedsel en water, maar ook via ademhaling, en in beperkte mate via huidcontact. Verder is er ook blootstelling van de baby via de placenta en moedermelk mogelijk.
Brede Impact van PFAS Vervuiling
Doordat PFAS vuil-, vet- en waterafstotend zijn, vindt men ze ook in consumentenproducten terug: voedselverpakkingsmaterialen, smeermiddelen, blusschuim, antiaanbaklagen van pannen, waterafstotende kleding, textiel, cosmetica, enz.
Sommige PFAS kunnen schadelijke effecten hebben op de gezondheid van mensen. Anderzijds zijn er heel veel PFAS waar nog weinig over gekend is.
Informatiebronnnen:
Welke effecten kunnen PFAS hebben op de gezondheid?
Van sommige PFAS (zoals PFOS en PFOA) is bekend dat ze schadelijke effecten kunnen hebben op de gezondheid van mensen. Of PFAS daadwerkelijk gezondheidseffecten geven, hangt onder andere af van hoeveel PFAS mensen binnen krijgen over de tijd en om welke PFAS het gaat. Voor de volgende gezondheidseffecten bestaat evidentie voor een associatie gebaseerd op epidemiologische studies (EFSA 2020):
1. Het immuunsysteem (bij kinderen) is het meest gevoelig. In hoeverre gezondheidseffecten zoals sneller en vaker ziek worden ook echt optreden, is niet te zeggen.
2. Effecten op de ontwikkeling van het ongeboren kind: lager geboortegewicht. •
3. Verhoogde cholesterolgehalten.
4. Verstoring van de leverwerking: verhoging van het leverenzym ALT
Daarnaast werden er in epidemiologische studies ook gezondheidseffecten bestudeerd, die wel gevonden werden in proefdieren, maar waarvoor (nog) weinig of geen evidentie voor een associatie bestaat bij de mens (EFSA 2020):
1. Effecten op de voortplanting: minder kans om zwanger te worden.
2. Verhoogd risico op hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap en pre-eclampsie.
3. Verstoring van de hormonenbalans van het lichaam: daling van schildklierhormonen (door de Duitse HBM-commissie wel aanzien als gekende associatie).
4. Invloed op groei, leercapaciteit en gedrag van kinderen.
5. Verhogen van het kankerrisico voor o.a. nier- en testiskanker.